Nauka przez zabawę — jak połączyć przyjemne z pożytecznym w edukacji?

Jak zabawa wpływa na rozwój dziecka?
Zabawa towarzyszy nam od najmłodszych lat, a właściwie już od urodzenia. Mówi się, że zabawy z niemowlakami wpływają na ich rozwój motoryczny i intelektualny. Dzieci w wieku przedszkolnym również poświęcają dużo czasu na zabawę. Dlaczego więc im dzieci są starsze, tym bardziej ogranicza im się czas zabawy, a wydłuża czas spędzony w szkolnej ławce?
Badania dowodzą, że zabawa ma potężny wpływ na rozwój mózgu dziecka — ułatwia zapamiętywanie, rozwija umiejętności poznawcze i społeczne. Skłania do kreatywnego myślenia i rozwiązywania problemów oraz współpracy z innymi dziećmi, przez co angażuje wiele obszarów w mózgu.
Ma to wpływ na tworzenie nowych połączeń neuronowych, dzięki czemu przyswajanie nowych informacji staje się jeszcze prostsze. Warto więc kontynuować ją na każdym etapie rozwoju dziecka. Oczywiście gry i zabawy powinny być dostosowane do wieku, ale wnioski są takie same: poprzez zabawę uczymy się szybciej i lepiej.
Jakie umiejętności rozwija zabawa
Nauka poprzez zabawę nie dość, że jest bardziej efektywna niż pozostałe, “tradycyjne” metody, to w dodatku rozwija mnóstwo innych umiejętności jak na przykład:
- budowanie pewności siebie i poczucia własnej wartości
- rozwijanie wyobraźni
- kreatywne myślenie
- rozwój zdolności poznawczych
- budowanie samodyscypliny
- nauka radzenia sobie z emocjami
- współpraca w grupie
- rozwiązywanie konfliktów
- budowanie relacji
- rozwój samodzielnego myślenia
W zależności od zabawy, którą zaproponujemy dzieciom, zyskają one nie tylko wiedzę na konkretne tematy, ale też skorzystają z tej formy na wielu innych polach.
Jak zabawa wpływa na motywację do nauki?
Często rodzice zastanawiają się, jak zmotywować dziecko do nauki. Nie zawsze jest łatwo znaleźć sposób, aby zaangażować swoją pociechę w przyswajanie materiału czy odrabianie lekcji, a wabik w postaci nagród czy kar działa krótkoterminowo i niesie za sobą ryzyko wielu problemów wychowawczych.
W przypadku nagród dziecko kieruje się tylko motywacją zewnętrzną, a gdy nie ma nagrody – dziecko przestaje działać. Natomiast stosowanie kar może prowadzić do obniżenia poczucia bezpieczeństwa i niszczenia relacji rodzic – dziecko. Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule: “Konstruktywne metody wspierania dziecka w nauce”.
Ciekawym rozwiązaniem, które pomoże zmotywować dziecko do nauki, jest właśnie… zabawa. Nauka poprzez zabawę jest bardziej atrakcyjna, co motywuje uczniów do zdobywania wiedzy.
Owszem, wymaga od nauczyciela czy rodzica więcej wysiłku i kreatywnej pracy, aby wymyślić nowe gry czy zabawy, ale przynosi o wiele lepsze efekty, niż zmuszanie dziecka do siedzenia w książkach.
Nowoczesna nauka poprzez zabawę
Z pomocą przychodzą tu nowoczesne rozwiązania, które angażują dzieci w zdobywanie nowych nagród i odznak za progres w nauce, dzięki czemu młodzi mają chęci do doskonalenia swoich umiejętności.
Przykładem może być tutaj platforma Skumani, gdzie wykorzystano narzędzie gamifikacji do motywowania uczniów do zdobywania nowej wiedzy i postępu w nauce.
Dzięki szerokiej gamie odznak i trofeów, przyznawanych za regularną naukę i zdobywanie nowej wiedzy, uczeń jest zmotywowany, a do tego czuje satysfakcję z osiąganych wyników i poprawy dotychczasowych.
Platforma edukacyjna Skumani skierowana jest do nastolatków – uczniów 7 i 8 klasy. Znajdują się na niej półgodzinne lekcje wideo ze skondensowanym programem nauczania z języka polskiego, matematyki i języka angielskiego.
Uczniowie mają też możliwość skorzystania z materiałów do nauki, które rozwijają kreatywność i ułatwiają zapamiętywanie – map myśli, fiszek, testów czy kart pracy.
Za każde osiągnięcie uczeń otrzymuje odznakę i jest motywowany do zdobywania kolejnych poziomów. Może też dzielić się swoimi wynikami z rodzicami i znajomymi. Nie od dzisiaj wiadomo, że to właśnie zabawa i nagradzanie za wyniki motywują do dalszej pracy.
Przykłady nauki przez zabawę
Istnieją różne rodzaje zabaw, które jednocześnie edukują. Można tu wykorzystać:
- Nowoczesne technologie – które uczynią naukę bardziej interaktywną
- Gry edukacyjne – gry planszowe, językowe czy logiczne
- Zabawy kreatywne powiązane ze sztuką – malowanie, tworzenie kolaży, robienie plakatów, organizowanie przedstawień np. opartych na wydarzeniach historycznych
- Nauka w ruchu – rzucanie piłką i odpowiadanie na pytania, układanie elementów na podłodze, np. map czy wzorów chemicznych
- Gry słowne – rymowanki, piosenki w języku obcym
- Eksperymenty – do wykonania w domu lub w szkole, np. lewitujący ołówek, tęcza w szklance, domowy wulkan czy też izolacja DNA z banana. Nie musisz się ograniczać tylko do hodowli kryształów soli w słoiku!
Zamiast więc dzielić wolny czas dziecka na naukę i zabawę spójrz na edukację jak na proces, który może być zarówno przyjemny, jak i pożyteczny. A przy okazji nieść wiele innych korzyści i umiejętności, które przydadzą się Twojemu dziecku w dorosłym życiu, jak np. nauka kooperacji, negocjacji, rywalizacji czy kreatywnego myślenia.
Dlatego zachęcamy rodziców i nauczycieli, by wspólnie z dziećmi odkrywali świat wiedzy poprzez zabawę – bo właśnie wtedy nauka naprawdę zostaje w głowie na długo.